Praten lucht op – juist als het moeilijk is
Praten met iemand die het moeilijk heeft. Die misschien wel aan zelfdoding denkt. Veel mensen vinden dat lastig. Wat is de beste manier om een gesprek over dit onderwerp te starten? Kimberly Verwoert (23) worstelde jarenlang met suïcidale gedachten. Tot een jongerenwerker haar aansprak. Kimberly's advies: "Begin gewoon dat gesprek. Stel die ene vraag! Je kunt iemands leven veranderen."
Onderwerp taboe
Iedereen kent in zijn omgeving wel iemand die het leven zwaar valt. Maar praten over gevoelens is niet eenvoudig. Er rust nog steeds een taboe op het onderwerp zelfdoding. Veel mensen denken: 'Wat als ik iets verkeerd zeg?' of 'Misschien maak ik het erger'. En zwijgen vervolgens. Terwijl niets zeggen vaak veel zwaarder is voor degene die op dat moment denkt aan suïcide.
Mensen die aan zelfdoding denken, willen vaak helemaal niet dood. Ze zien gewoon geen uitweg meer. Kimberly Verwoert weet hoe dat voelt. Jarenlang worstelde zij in stilte met deze gedachten. Totdat één gesprek alles veranderde.
Onverwacht keerpunt
Toen Kimberly opgroeide in de gemeente Echt-Susteren, leek er aan de buitenkant niets aan de hand. Maar diep vanbinnen dacht Kimberly aan zelfdoding. "Acht jaar lang droeg ik die last alleen", vertelt ze. "Ik schaamde me. Niemand wist het."
Het keerpunt kwam onverwacht, toen een jongerenwerker haar vroeg: 'Denk je aan zelfmoord?'. Volgens Kimberly was dit confronterend, maar ook bevrijdend. "Voor het eerst voelde ik: iemand ziet me, iemand durft te vragen." Dat ene gesprek maakte het verschil en was het startpunt voor de weg naar herstel. "Die jongerenwerker bleef luisteren. Zonder oordeel. Dat gaf lucht. Voor het eerst was er ruimte voor hoop."
Vandaag de dag straalt Kimberly kracht uit. Ze werkt in de zorg en wil zelf anderen helpen. Haar boodschap is helder: "Ik leef nu mijn mooiste leven omdat iemand durfde te vragen. Eén vraag gaf mij een nieuwe start. Stel die vraag. Jij kunt iemands leven veranderen."
Niemand staat alleen
Veel mensen die worstelen met gedachten aan zelfdoding praten daar, net als Kimberly, niet over. Meer dan 60 procent van de mensen die een suïcidepoging doet, had daarvoor geen contact met hulpverlening. "Juist daarom is het belangrijk dat wij als inwoners leren hoe we het gesprek wél kunnen aangaan", zegt wethouder Inge Minkenberg (gezondheid). "Of je nu een naaste, collega, buurtgenoot, vriend of vriendin bent: praten helpt. Het kan levens redden. Door in gesprek te gaan, kunnen we samen zorgen voor meer hoop en minder eenzaamheid."
De wethouder benadrukt dat niemand alleen staat. "Niet in welke gevoelens dan ook en ook niet in de zoektocht naar hulp."
Het verschil maken
Fien Beijers is preventiewerker en regisseur van het Actienetwerk Zelfmoordpreventie Midden-Limburg. Ze legt uit dat mensen die het gevoel hebben dat er geen uitweg meer is, vaak alleen worstelen met deze gevoelens. "Door als omstander of naaste het gesprek aan te gaan, laat je zien: ik ben er voor je."
Het is volgens Fien niet nodig de oplossing te bieden. "Je hoeft geen professional te zijn. Gewoon luisteren, zonder er iets van te vinden, is vaak al genoeg. Begin klein met een vraag als 'Hoe gaat het écht met u/jou?'. Vraag door bij het vermoeden dat degene mogelijk aan zelfdoding denkt. Juist die oprechte aandacht kan het verschil maken. Het geeft lucht en opent wellicht de deur naar hoop en mogelijk naar hulp".
"Laat praten de wegwijzer naar hulp zijn. Stel die vraag, maak het verschil!"
Wethouder Inge Minkenberg
Inzet gemeente
De gemeente Echt-Susteren werkt al langer samen met partners om het gesprek over suïcide aan te gaan. Zo zijn eerder hoopvolle boodschappen gedeeld in de openbare ruimte. Ook zijn inwoners via bijeenkomsten bewust gemaakt van signalen. Wethouder Minkenberg: "Op 4 september vragen we tijdens een bijeenkomst opnieuw aandacht voor dit belangrijke onderwerp. Laten we samen zorgen voor een veilige, open samenleving."
Hulp nodig?
Kent u iemand die het moeilijk heeft, of herkent u zich in dit verhaal?
- Bel 113 (gratis en 24/7 bereikbaar) of kijk op 113.nl
- Bel de huisarts of praat met iemand die u vertrouwt
- De Luisterlijn: altijd iemand die luistert via 088 0767 000
Bijeenkomst op 4 september
Iedereen is op woensdag 4 september welkom in het Stadhoes in Echt (Plats 1) voor de bijeenkomst 'Praten lucht op' van de gemeente Echt-Susteren en Actienetwerk Zelfmoordpreventie Midden-Limburg. Samen praten we over suïcidepreventie. Luister naar persoonlijke verhalen en ga in gesprek. Aanmelden kan tot uiterlijk maandag 1 september via [email protected]. Meer informatie op de pagina: Bijeenkomst 'Praten lucht op' – samen praten over suïcidepreventie.